Theo tín ngưỡng tôn giáo của người Việt Nam, Phật Bà Quan Âm là một vị Phật có đức hạnh vô biên được nhiều gia đình Phật tử tôn kính và thờ cúng. Thường thì các gia đình sẽ lập thêm bàn thờ Phật Quan Âm bên cạnh bàn thờ gia tiên để thể hiện sự thành kính và nhận được sự phù hộ của vị thần này.
Cách bày trí bàn thờ Mẹ Quan Âm, điều quan trọng nhất là gia chủ cần tỏ lòng thành tâm trong thờ cúng. Không cần quá cầu kỳ trong việc lựa chọn đồ lễ, mà tâm thành chân thành mới là điều quan trọng nhất. Sau khi thể hiện lòng thành kính, gia chủ cần đảm bảo bàn thờ Phật Quan Âm được đặt đúng vị trí.
Việc này giúp cho các nghi lễ thờ cúng diễn ra một cách suôn sẻ và tạo được sự đồng thuận từ Phật Bà Quan Âm, mang lại sự phù hộ và độ trì cho gia chủ. Hãy cùng Kiến Thức Nhà AZ tìm hiểu kĩ hơn về cách bày trí bàn thờ Mẹ Quan Âm.
Hiểu về “Quán Thế Âm Bồ Tát”
Tên gọi “Quán Thế Âm Bồ Tát” và “Quan Âm Bồ Tát” là đồng nghĩa và đều chỉ cùng một vị thần trong Phật giáo.
Ban đầu, tên gọi của vị này là “Quán Thế Âm”, nhưng người Việt Nam đã chuyển chữ “Quán” thành “Quan” và loại bỏ chữ “Thế” để tránh nhầm lẫn với chữ “Thế” trong tên của nhà vua Lý Thế Dân thời nhà Đường. Từ đó, người Việt thường gọi vị này là “Quan Âm” hoặc “Quan Âm Bồ Tát”.
Ở Trung Quốc và Việt Nam, Quan Âm thường được tưởng tượng là một vị thần nữ. Do đó, người dân thường gọi Quan Âm Bồ Tát bằng các tên gọi thân thuộc như “Phật Bà Quan Âm” hoặc “Mẹ Quan Âm”. Tên gọi này thể hiện sự gần gũi và lòng thành kính của người dân với vị Bồ Tát này trong các nghi lễ thờ cúng và tâm linh hàng ngày.
Ý nghĩa của việc thờ Mẹ Quan Âm
Việc thờ cúng Phật Quan Âm tại gia mang lại nhiều ý nghĩa tâm linh và tác động tích cực đối với cuộc sống gia đình. Phật Quan Âm, vị bồ tát được tôn kính sau phật tổ trong phật giáo đại thừa, được biểu thị bằng hình tượng tay trái cầm bình cam lộ và tay phải cầm cành dương liễu, đại diện cho đức hạnh nhẫn nhục và từ bi.
Thờ cúng Phật Quan Âm không chỉ mang đến không gian thiêng liêng và sự ấm áp trong ngôi nhà, mà còn giúp gia đình xua đuổi không khí xấu, mang lại bình an và thiện lương.
Hình tượng này nhắc nhở mọi người về lòng từ bi, kiên nhẫn và hành động thiện, đồng thời tránh xa những tâm thế tiêu cực. Thờ cúng còn khuyến khích làm điều tốt, tránh điều ác, và giúp con cháu hiếu thuận, lễ phép với cha mẹ và tổ tiên.
Ngoài ra, được cho là giúp công danh sự nghiệp hanh thông, phát triển, và hướng tâm thiện trong cuộc sống, tránh xa độ kỵ, xung đột và mâu thuẫn trong gia đình. Tượng Phật Quan Âm cũng có tác dụng trấn trạch cho ngôi nhà và giữ bình an cho gia đình, mang lại niềm vui và hạnh phúc không mong đợi.
1. Xác định vị trí, hướng đặt bàn thờ Quan Thế Âm Bồ Tát
Cách bày trí bàn thờ Mẹ Quan Âm, việc xác định vị trí và hướng đặt là rất quan trọng để đảm bảo sự tôn nghiêm và phù hợp với phong thủy gia đình. Dưới đây là các hướng dẫn cụ thể:
- Lựa chọn hướng đặt: Bàn thờ Quan Thế Âm nên được đặt sao cho hướng ra cửa chính của nhà hoặc theo hướng hợp mệnh, hợp tuổi với chủ nhà. Điều này giúp khi gia chủ bước vào nhà sẽ ngay lập tức thấy được tượng Bồ Tát và các vị Phật, từ đó nhắc nhở bản thân nuôi dưỡng tâm tính và tu thân theo đức hạnh của Phật.
- Ưu tiên hướng đặt ra cửa nhà: Đặt bàn thờ Quan Thế Âm sao cho khi gia chủ từ cửa chính vào sẽ nhìn thấy trực diện. Đây là hướng đặt thường được ưu tiên để tạo sự linh thiêng và thể hiện sự tôn kính đối với vị thần.
2. Lựa chọn bàn thờ Mẹ Quan Âm
Khi chọn bàn thờ để thờ Quan Thế Âm Bồ Tát, có một số lựa chọn phổ biến dựa trên điều kiện và không gian gia đình:
- Bàn thờ treo: Nếu chọn bàn thờ treo, nên lựa chọn loại bàn thờ chắc chắn, đủ diện tích để đặt các vật phẩm thờ cúng như tượng Phật Quan Âm, tấm lụa tơ tường, nến và hoa hương.
- Bàn thờ đứng: Nếu không gian cho phép, có thể chọn bàn thờ đứng như bàn thờ tam cấp hoặc nhị cấp để phân bậc và tách biệt bàn thờ Phật Quan Âm và bàn thờ gia tiên.
- Kết hợp bàn thờ treo và đứng: Trong căn hộ chung cư có diện tích nhỏ, để thờ Phật Quan Âm và gia tiên, có thể kết hợp cả hai loại bàn thờ: bàn thờ treo để thờ Phật và bàn thờ đứng để thờ tổ tiên. Điều này không chỉ tiết kiệm diện tích mà còn đảm bảo đúng nghi lễ thờ cúng.
Cách bày trí bàn thờ Mẹ Quan Âm không chỉ là việc cúng dường mà còn là sự tôn kính và thành tâm với vị thần. Đảm bảo các bước chuẩn bị và lựa chọn hợp lý sẽ giúp gia chủ có một không gian thờ cúng linh thiêng và đúng nghi lễ.
1.3. Chuẩn bị đồ thờ cúng trên bàn thờ Quan Âm
Đồ thờ trên bàn thờ Quan Âm được lựa chọn và sắp xếp đơn giản nhưng vẫn đảm bảo tính tôn nghiêm và thành tâm trong thờ cúng. Dưới đây là các món đồ thờ cần chuẩn bị:
- Bát hương: Dùng để chứa hương thơm hoặc nến.
- Chum nước sạch: Dùng để rửa tay trước khi cúng.
- Bình bông: Dùng để cắm hoa hoặc để trang trí bàn thờ Mẹ Quan Âm .
- Đèn thờ hoặc nến thờ: Dùng để thắp sáng.
- Mâm bồng đặt đồ lễ: Dùng để đặt các vật phẩm cúng.
Ngoài các món đồ thờ cúng cơ bản này, không cần có các món đồ trang trí hay đồ thờ nào khác. Trong các ngày Rằm, mùng 1 khi cúng Phật Bà Quan Âm, cũng chỉ cần sử dụng đồ cúng như hương hoa quả thực. Mỗi lần cúng chỉ cần thắp một nén nhang và đọc bài khấn là đủ.
1.4. Thỉnh tượng Phật Bà Quan Âm để thờ
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ bàn thờ và đồ thờ cúng, gia chủ nên thỉnh tượng hoặc tranh thờ Phật Bà Quan Âm về nhà một cách cẩn thận và trang trọng. Dưới đây là các bước nên tuân thủ:
- Làm lễ thỉnh Phật: Trước khi thỉnh tượng Quan Âm hoặc tranh Quan Âm về nhà, cần làm lễ thỉnh Phật để tôn kính và chuẩn bị sẵn sàng cho việc nhận lãnh bức tượng hay bức tranh.
- Tẩy uế bàn thờ và nhà cửa: Trước khi đặt bức tượng hay tranh lên bàn thờ, cần tẩy uế bàn thờ và toàn bộ nhà cửa để làm sạch và tạo không gian linh thiêng cho việc thờ cúng.
- Đặt ngay lên bàn thờ: Khi thỉnh tượng hoặc tranh Quan Âm từ cửa hàng về, cần đặt ngay lên bàn thờ mà không để lung tung ở các vị trí thấp trong nhà. Điều này giúp tránh gây ô uế và coi là hành vi bất kính với Phật Bà Quan Âm.
Cách bày trí bàn thờ Mẹ Quan Âm đòi hỏi sự thành tâm và sự tôn kính từ gia chủ, để tạo nên một không gian thờ cúng an lành và trang nghiêm.
Cách thỉnh tượng bà Quan Âm về thờ
1. Cách thỉnh
Việc chọn ngày để thỉnh tượng Phật Bà Quan Âm có thể tuân theo quan niệm và giáo lý khác nhau. Theo giáo lý nhà Phật, vì Phật luôn hiện diện và sẵn sàng phổ độ chúng sanh, nên chỉ cần lòng thành và sự tôn kính, ngày nào cũng là ngày hợp để thỉnh tượng Phật.
Tuy nhiên, theo tín ngưỡng văn hóa, có ba ngày vía Quan Âm trong năm, là ngày 19/2, 19/6 và 19/9 âm lịch. Đây là những ngày đặc biệt được coi là thích hợp để thỉnh tượng Phật Bà Quan Âm, đặc biệt là vào các dịp lễ vía như ra đời, thành đạo và xuất gia của Bồ Tát.
Khi thỉnh tượng Quan Âm hoặc mang tranh Quan Âm từ nhà chùa về, cần chọn ngày đẹp để đặt lên bàn thờ. Không nên đặt lung tung ở các vị trí thấp trong nhà để tránh gây ô uế và coi là hành vi bất kính với Quan Âm.
Về đồ lễ thỉnh tượng, không yêu cầu quá nhiều, thường chỉ cần chuẩn bị những vật phẩm như hương, hoa, đồ chay. Nếu cần thông tin chi tiết hơn về các nghi lễ thỉnh tượng và lễ vật, bạn có thể tham khảo thêm ý kiến từ sư thầy tại chùa hoặc những người có kinh nghiệm về phong tục tín ngưỡng.
2. Cách khai quang
Nghi lễ khai quang tượng Phật Quan Âm là một nghi lễ quan trọng trong Phật giáo, nhằm khai mở ánh sáng Phật pháp và giúp tượng Phật có linh khí để có thể nghe được lời cầu nguyện của con người.
Thông thường, nghi lễ này được thực hiện bởi các sư thầy có đạo hạnh cao trong Phật giáo hoặc các thầy phong thủy. Công đoạn khai quang tượng Phật Quan Âm thường bao gồm các bước sau:
- Chuẩn bị tinh thần: Trước khi bắt đầu nghi lễ, người thực hiện cần chuẩn bị tinh thần chân thành và kính cẩn.
- Làm sạch tượng Phật: Trước khi khai quang, tượng Phật cần được làm sạch sẽ, vệ sinh kỹ lưỡng.
- Thắp hương và cầu nguyện: Người thực hiện thường thắp hương và cầu nguyện, cầu xin Phật Bà Quan Âm ban cho tượng Phật ánh sáng và linh khí.
- Lễ khai quang: Thực hiện các nghi thức đặt biệt để khai quang tượng Phật. Điều này có thể bao gồm thắp nhang, phước lễ, và lời nguyện cầu từ sư thầy.
- Bài khấn: Sau khi khai quang xong, người thực hiện có thể đọc bài khấn cầu cúng dường và báo hiếu.
Nghi lễ khai quang tượng Phật Quan Âm không chỉ là một hành động vật chất mà còn là một sự tinh tấn, tâm thành và kính cẩn của người thực hiện, nhằm kết nối tâm linh và cầu mong được sự chú ý và phù trợ từ Phật Bà Quan Âm.
Những lưu ý quan trọng trong cách bày trí bàn thờ Mẹ Quan Âm
- Chọn thời gian và ngày thích hợp: Nên chọn thời điểm và ngày tốt, phù hợp với gia chủ để lập bàn thờ. Điều này giúp tăng tính linh thiêng và mang lại sự an lành cho gia đình.
- Đặt tượng Phật ở vị trí trang nghiêm: Tượng Phật Quan Âm nên được đặt ở nơi trang nghiêm, thoáng mát và không nên đặt trong phòng ngủ hay nơi thiếu sạch sẽ.
- Không thờ cúng chung với gia tiên: Phải tôn trọng sự linh thiêng và vị thần của Phật Bà Quan Âm, không nên đặt bàn thờ Phật Quan Âm chung với bàn thờ gia tiên.
- Thường xuyên lau chùi bàn thờ và tượng Phật: Để tỏ lòng kính trọng và duy trì sự sạch sẽ, bàn thờ và tượng Phật cần được lau chùi thường xuyên.
- Đặt cặp tỳ hưu hoặc long quy thay vì đồ điện: Tránh đặt đồ điện bên phải bàn thờ để không phạm sát khí bạch hổ, thay vào đó có thể đặt một cặp tỳ hưu hoặc long quy để mang lại may mắn và phú quý.
- Không thờ cúng chung với các vị thần thánh: Vì thờ cúng Phật Bà Quan Âm thường đi kèm với đồ chay, nên không nên đặt cùng với các vị thần thánh khác.
- Tránh đùa giỡn, gây ồn ào trong phòng thờ: Khi thờ cúng, cần duy trì sự tịnh tâm và kính trọng, không nên đùa giỡn hay gây ồn ào.
- Sử dụng hoa tươi thay vì hoa nhựa: Trên bàn thờ nên sử dụng hoa tươi để thờ cúng, không nên dùng hoa nhựa.
- Không để các đồ vật từ có sóng lớn trong phòng thờ: Tránh để các đồ vật từ có sóng lớn trong phòng thờ, vì điều này có thể làm mất năng lượng tâm linh.
- Không làm cửa kính, tắm chắn kính hay bàn thờ bằng kính: Phòng thờ không nên sử dụng kính làm cửa hay tắm chắn, cũng như không nên làm bàn thờ bằng kính vì có thể gây xạ khí không tốt.
- Tránh sử dụng gỗ đã qua sử dụng: Không nên sử dụng gỗ đã qua sử dụng để làm bàn thờ, phòng thờ, vì điều này không tốt cho nghi lễ thờ cúng.
